De fjirde edysje fan Future Trends & Innovations waard koartlyn hâlden. Oars as eardere edysjes, wie it dizze kear folslein online, en mei mear applikaasjes dan ea earder, merken organisatoaren AVAG, TNO, Stichting Hortivation en GreenTech kontinu.
D'r wie ek genôch diskusje fan efter de skermen, mei as in ynspirearjende fraach oan 'e ein fan' e plenêre diel oft 'wy' yn 'e sektor wirklik witte wa't fierder is yn robotisaasje:' ús 'as' de oare lannen '?
Dy fraach kaam nei in keynote -taspraak fan Jan de Ruyter, Sektorbankier foar plantsjesektoren by ABN AMRO. Tegearre mei kollega's by de bank presintearre hy dizze simmer in rapport mei de foarsizzing dat 'de striid om agraryske robots sil útbarste' en dat 'in ferdûbeling fan' e merke foar agraryske robots mooglik is '. Tidens syn taspraak wreide hy dit út.
Jan de Ruyter hold de haadrede
It 'gefaar' fan 'e' grutte jonges '
De bekende fenomenen lykas de ferheging fan arbeidskosten by teelt, it kwestje fan iten yn 'e wrâld en wrâldwide konkurrinsje waarden ek oanrekke. Kompetysje ek fan de 'grutte jonges', dy't groeiende kânsen sjogge yn (glêstúnbou) túnbou, wêr't d'r fansels kânsen binne foar robots.
De fraach is, is dy konkurrinsje in 'gefaar' foar Nederlânske túnbou -technologybedriuwen? Kinne se har sterke posysje behâlde yn ynternasjonale hightech glêstúnbou as sterke partijen nei foaren komme út bygelyks Silicon Valley of Israel, wêr't Jan wichtige ynvestearingen yn robotika fernimt?
Nederlânsk ekosysteem
It Nederlânske ekosysteem foar robotika -ûntwikkeling docht it goed, neffens Jan en syn kollega's by ABN AMRO, mei in protte universiteiten en ynnovative bedriuwen dy't it drok hawwe mei ûntwikkelingen op it mêd fan robotika.
Ek opstarten - Jan, út namme fan ABN AMRO, seach dat de bank it dreech hat har finansjeel te stypjen, om't it lestich kin wêze om te beoardieljen wêr't dy partijen binne en wat har potensjeel is. Startups en ynvestearders mei elkoar ferbine, dat is in gruttere sterkte fan 'e bank.
Nederlân efter?
Evaluearje dat potensjeel, en foaral, hoe fier bedriuwen binne mei har robots, dat is net gewoan lestich foar de bank. Yn 'e livechat tidens it webinar ûntstie in libbene diskusje, oer de fraach oft Nederlân ynhelle wurdt troch bûtenlânske konkurrinten op it mêd fan túnbou -robotyk.
De 'pessimisten' binne dat wis. Se hearre (súkses) ferhalen oer robots fan oer de hiele wrâld, wylst yn Nederlân kassen fier fan robotfol binne. In logyske gedachte, wierskynlik ûntstien út 'e leafde foar de túnbousektor dy't drastysk kin feroarje as in protte partijen, guon sels fan bûten túnbou, de haadposysjes sille oernimme.
'Wat fan fier komt, (klinkt) goed'
Oan 'e oare kant binne d'r' optimisten '(of' realisten '?) Dy't elk ferhaal nuansearje oer de berte fan bûtenlânske robotika -spielers. "De bûtenlânske ferhalen oer ûntwikkelingen klinke faaks fierder dan se eins binne", waard opmurken yn 'e chat. It Nederlânske sprekwurd 'Wat van ver komt, is goed', wie hjir fan tapassing. Dit sizzen betsjuttet dat wat frjemd spesjaal klinkt en dêrom tinke minsken dat it spesjaal is, wat miskien hielendal net wier is. Yn it petear waard fuortendaliks folge mei: "Mar wy kinne net stil stean!"
De 'optimisten' wize derop dat Nederlân dat eins net docht. Kontrolearje de foarbylden fan ûnder oaren meardere (prototype) rispjen fan robots en robotyk foar teeltaksjes as gewaaksbeskerming. Ferhalen oer dizze techniken komme ek út, mar Nederlân is 'lyts' en 'yn it bûtenlân' is folle grutter, dus dizze ferhalen tendearje ferlern te gean.
Benammen as jo begjinne te googeljen of te sneupen op sosjale media. Jo fine safolle fideo's fan 'supersnelle' robots. Mar it bliuwt dreech te skatten hoe fier dy partijen wirklik binne yn har ûntwikkeling.
De earste wêze
Jan, as haadsprekker, krige it lêste wurd. Hy merkte op dat it gefoel fan 'Nederlân in bytsje misse' reden wie om it rapport te skriuwen. Hoe soargje wy 'wy' dat Nederlân de rol fan túnbou -technykspiler behâldt, ek op it mêd fan túnrobotyk?
Troch de kwekers, de heul goede kwekers hjir yn Nederlân, te belûken by de ûntwikkeling fan 'e robotyk, stelde Jan. En troch te soargjen dat, wêr't wetjouwende obstakels binne, se de ûntwikkelingen net te folle yn 'e wei komme.
En: troch gear te wurkjen en net elke man foar himsels besiket it tsjil út te finen. Dat ek, yndividueel wurkje, kin (ien fan 'e) oarsaken wêze fan' e 'stilte' op it mêd fan robotyk. Om't elkenien de earste wol wêze mei de bêste robot dy't d'r is, en net it risiko rinne om wat te sjen wêrmei de oare sil opstappe.
Angela Barendregt, Thijs Res en Pieter Ammerlaan presintearren in film mei har fyzje op 'Greenhouse 2030'.
Glêstúnbou 2030
De robots, teminsten grutte folumes derfan, sille d'r net heul gau wêze. Mar de ûntwikkelingen steane net stil. Leden fan Young AVAG witte dat ek. Oan it begjin fan it programma mochten se har fyzje diele oer de 'Greenhouse 2030'.
Pieter Ammerlaan (Havecon), Angela Barendregt (Hoogendoorn) en Thijs Res (VB Group) presintearren in fideo, wêryn in pear fan 'e earste leden fan dizze talintklub foar tuinbouwtechnyk (wêrfan in twadde jier sil wurde hâlden, fertelde AVAG -presidint Annie van de Riet grutsk) skynde har ljocht op dy kas fan 2030.
Fan bûten sil dy kas net sa oars wêze as de kassen hjoed, mar fan binnen sil it heul oars wêze. Kassen sille wurde foarsjoen fan ûnder oaren (folsleine) LED, drones en in tanimmend oantal automatisearre, op gegevens basearre klimaat- en irrigaasjesystemen.
En, nei de boppesteande diskusje, en nijsgjirrich idee foar de takomst: de konsumint en/of keaper fan in produkt kin yn 2030 wat ynfloed hawwe op 'e produksje fan syn tomaat as komkommer yn' e kas. De kweker, noch yn kontrôle, koe mear dwaan foar de personaliseare (smaak) winsken fan 'e klant.
Genôch iten foar neitinken, en foar dyjingen dy't noch net genôch hiene, folge in personaliseare programma dat sprekkers belutsen by ynnovaasjes foar de middellange termyn (5-10 jier) en koarte termyn (1-5 jier).
Foto's: Rolf van Koppen Fotografie